Reforma Zakonu Księży Marianów 1909 roku jako przykład „bezkonfliktowej” reformy

The Congregation of Marian Fathers of the Immaculate Conception of the Most Blessed Virgin Mary in the beginning of the 20th century was on the verge of the extinction: in the Mariampole (Lithuania) stayed only one member of the Congregation – Fr. W.Sekowski. Fr. J.Matulewicz decided to renew the Congregation, however it was impossible to do this manifestly, because of the repression from the side of the tsarist power. Thus, there was a necessity of the radical reform of the Congregation. The author of this paper, basing on the published documents and descriptions, presents the course of changes and attempts to answer a question why these changes happened without conflicts. The first reason for a lack of conflict is a small group of people involved in the reform, then – no bigger problem with proper understanding of the necessity of these changes by all interested. The next reason is cooperation full of respect and agreement between the people involved in the reform. Finally, it is important to mention presence and involvement of the overriding power – Holy See – in the reform. Furthermore, the author presents “the other side of the coin”: working of so called “stanisławici”, or priests, who believed that there was not any reform and exactly they are proper Marian fathers. They and also some later authors are the example of the delayed resistance towards already finished reform of the Congregation. This conflict was resolved by the competent authority of the Church.Zgromadzenie Księży Marianów Niepokalanego Poczęcia NMP na początku XX wieku okazało się na grani wymarcia: w Mariampolu (Litwa) pozostał ostatni członek zgromadzenia o. W. Sękowski. Ks. J. Matulewicz zdecydował się na odnowienie Zgromadzenia, jednak z powodu represji ze strony władz carskich to było niemożliwe zrobić jawnie. Dlatego zaszła konieczność radykalnej reformy zgromadzenia.Autor referatu na podstawie publikowanych dokumentów oraz opracowań, prezentuje przebieg zmian oraz podejmuję próbę odpowiedzi na pytanie, dlaczego te zmiany przeszły bez konfliktów.Pierwszą przyczyną braku konfliktu jest niewielka grupa osób, zaangażowanych w reformę, następnie – dobre rozumienie konieczności tych zmian przez wszystkich zainteresowanych. Kolejną przyczyną jest współpraca zaangażowanych w reformę na zasadzie wzajemnego szacunku i zrozumienia. Na końcu należy zaznaczyć obecność i zaangażowanie w reformę władzy nadrzędnej – Stolicy Apostolskiej.Ponadto, zaprezentowana jest i „druga strona medalu”: działanie tzw., „stanisławitów”, czyli kapłanów, którzy uważali, że nie było żadnej reformy, natomiast to właśnie oni są właściwymi marianami. Oni, oraz kilka późniejszych autorów, są przykładem opóźnionego oporu wobec już dokonanej reformy zgromadzenia. Konflikt ten jednak jest już rozstrzygnięty przez kompetentną władzę kościelną